Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Eylül ayına ilişkin girdi maliyetlerindeki değişimler ve üretici-market fiyatlarını yazılı basın açıklamasıyla değerlendirdi. Bayraktar, tarımsal üretimde maliyetlerin artmaya devam ettiğini, üretici ile market arasındaki fiyat farkının ise tüketiciyi zorladığını belirtti.
Ziraat Odaları aracılığıyla girdi piyasalarından elde edilen verilere göre; Ağustos ayına kıyasla 20.20 kompoze gübresi %2,1, DAP ve amonyum nitrat gübresi %1,3, amonyum sülfat %1,2 oranında artarken, ÜRE gübresi %2,9 oranında düştü.
Geçen yılın Eylül ayına göre ise ÜRE gübresi %75,3, DAP %51,3, 20.20 kompoze %48,6, amonyum nitrat %39,6, amonyum sülfat %31,6 arttı. Mazot fiyatı Eylül’de aylık bazda %4,4, yıllık bazda ise %31,3 yükseldi. Besi yemi %4,1, süt yemi %3,1 arttı; yıllık artışlar ise sırasıyla %34,8 ve %30,6 oldu. Elektrik fiyatları yıllık %12,8, tarım ilaçları ise %14,9 oranında zamlandı.
ÜRETİCİ-MARKET FİYAT FARKI
Bayraktar, Eylül ayında üretici ile market fiyatları arasındaki farkın en yüksek %335,5 ile patateste görüldüğünü açıkladı.
Patates 4,4 kat, kabak 4,1 kat, marul 3,5 kat, patlıcan 3,3 kat, havuç 3,2 kat fazlaya satıldı.
Üreticide 4,38 TL olan patates markette 19,08 TL’ye; 11,38 TL olan kabak 46,49 TL’ye; 18,14 TL olan marul 63,58 TL’ye; 13,38 TL olan patlıcan 43,85 TL’ye; 13,50 TL olan havuç 42,96 TL’ye satıldı.
Eylül’de fiyatı en çok marul markette, fındık üreticide arttı. Hem markette hem üreticide en fazla düşüş ise limonda yaşandı.
36 ürünün incelendiği çalışmada Eylül ayında; 29 üründe fiyat artışı, 7 üründe düşüş görüldü. Market fiyatı en çok artan ürün %65,1 ile marul oldu. Onu %54 ile sivri biber, %38,8 ile kabak, %37,7 ile patates, %20,1 ile yeşil soğan izledi.
Market fiyatı en çok düşen ürün ise %42,7 ile limon oldu. Limonu %10,3 ile havuç, %4,2 ile yeşil fasulye, %3,2 ile tavuk eti, %1,4 ile toz şeker takip etti.
Eylül ayında üreticide; 28 ürünün 20’sinde fiyat artarken, 6’sında düşüş yaşandı, 2 üründe değişim olmadı. En büyük fiyat düşüşü %26,9 ile limonda görüldü. Onu %6,4 ile yeşil fasulye, %4,1 ile kuru fasulye, %2,8 ile maydanoz, %2,7 ile patates, %1,1 ile nohut izledi.
En fazla fiyat artışı ise %73,7 ile fındıkta yaşandı. Fındığı %70,1 ile sivri biber, %35,8 ile kabak, %33 ile marul, %29,4 ile kuru incir takip etti.
(Haber Merkezi)
ABDULVAHİT GÜRASLAN
