TÜBA Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu, Türkiye’de yaşanan kuraklık hakkında yaptığı yağış analizleriyle alınması gereken önlemlere dikkat çekti.
Çalışma Grubunun açıklamasına göre; Türkiye geneli Şubat ayı yağışı son 30 yıl ortalamasının altında gerçekleşti. Türkiye geneli şubat ayı yağışları son 30 yıl ortalamasına göre %42 azalma gösterdi, bölge geneli yağışlar ise tüm bölgelerde azalma gösterirken, azalma oranı Marmara, Ege, İç Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde %50’den fazla olarak saptandı. Marmara ve Karadeniz bölgeleri son 10 yılın en düşük Şubat yağışlarını aldı. Azalma oranı Bursa, Balıkesir, Kütahya ve Nevşehir çevrelerinde %80’lere ulaştı. İl geneli yağışlarda son 30 yıl ortalamasına göre en fazla azalma ise %75 ile Nevşehir’de meydana geldi. Ordu, Samsun, Tokat ve Gümüşhane illeri son 50 yılın, Bursa son 35 yılın en düşük Şubat ayı yağışlarını aldı. Marmara Bölgesinde Şubat ayı yağışlarında son 30 yıl ortalamasına göre %56 azalma gerçekleşti, Ege yağışlarında normaline göre %62 azalma, Akdeniz yağışlarında normaline göre %40 azalma, İç Anadolu Yağışlarda normaline göre %57 azalma, Karadeniz bölgesi Yağışlarında normaline göre %50 azalma, Doğu Anadolu yağışlarında normaline göre %25 azalma, Güneydoğu Anadolu Yağışlarında normaline göre %13 azalma gerçekleşti. 2024 yılı Şubat ayı ortalama sıcaklığı, 1991-2020 yılları arası Şubat ayı ortalamasının 3.4 °C üzerinde olarak ölçüldü. 2024 yılı Şubat ayı, son 53 yılın en sıcak ikinci Şubat ayı olarak kayıtlara geçti.
YAĞIŞLAR MEVSİM NORMALLERİNE GÖRE %5 AZALDI
Ege, Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerinde 2024 su yılı Ekim 2023-Şubat 2024 verilerinde yağış normallerine göre ortalama % 10 azalma görülürken, Marmara, Karadeniz, Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinde ortalama yağışlarda artış görüldü. 2024 yılı kış mevsimi 2023 Aralık, 2024 Ocak, Şubat verilerinde yağışları son 30 yıl ortalamasının altında gerçekleşti, kış mevsimi yağışlarında normaline göre %7 azalma, Bölge bazında Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri normalleri üzerinde iken diğer bölgeler normallerin altında yağış aldı. En fazla azalma gösteren bölge %29 ile Ege Bölgesi oldu. 2024 yılı kış mevsim yağışlarının Konya, Afyonkarahisar, Denizli, Burdur, Aydın çevreleri ile Çorum’un kuzey kesimlerinde %40’ın üzerinde azaldığı gözlendi. Marmara Bölgesi Yağışlarında mevsim normaline göre %7 azalma, Akdeniz Bölgesi yağışlarında mevsim normaline göre %18 azalma, İç Anadolu Bölgesi Yağışlarında mevsim normaline göre %20 azalma, Karadeniz Bölgesi Yağışlarında mevsim normaline göre %5 azalma gerçekleşti.
KURAKLIK AFET MEVZUATINDA YER ALMALI
TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker konu hakkında şöyle konuştu “Meteorolojik ölçümler sonucunda gözlemlenen yağış azlığı kuraklığın ilk işaretidir. Tarımsal kuraklık, meteorolojik kuraklıktan hemen sonra oluşur. Tarım kuraklık tarafından etkilenen ilk ekonomik sektördür. Yağışların akışa geçerek nehir ve göllerin su seviyeleri etkilemesi belli bir zaman alır. İçme ve kullanma su sıkıntıları ile birlikte tarımsal ve hidrolojik kuraklığın sonuçları zamanla sosyo-ekonomik problemler olarak kendini gösterir. Türkiye’de kuraklıkla mücadele bir kurumumuzun asli görevi olmalıdır. Ne yazık ki kuraklığın afet mevzuatımızda da yeri bulunmuyor. Böylece, Türkiye'nin köy, kasaba, şehir ve ülke bazında su talep ve arzları kuraklıkla mücadele planları ile zamanında dengelenemiyor ve suyun tasarruflu kullanılmasına yönelik kararlar geç kalınmadan alınıp yürürlüğe konulamıyor. Bunun sonucunda tarımsal rekoltede düşüşler, su kaynakları ve özellikle göllerin kuruması, barajların elektrik üretiminde düşüşler vb. sonuçlarla yüz yüze geliyoruz.” dedi. Türkiye’de suyun fazlasının sele, azının ise kuraklığa neden olduğunu anlatan Şeker, bu afetlerle iklim değişikliği sürecinin giderek daha şiddetli ve derin bir şekilde etkilerini gösterdiğine, Türkiye’de sel ve kuraklığı önemsemenin ve zamanında önlem almanın önemine vurgu yaptı.
Haber Merkezi
ABDULVAHİT GÜRASLAN