Sağlıklı Olmak Elinizde!

Hatay İl Sağlık Müdürü Dr. Ümit Mutlu Tiryaki Dünya El Yıkama Günü nedeniyle yaptığı açıklamasında; Günümüzde toplumda hijyen uygulamalarının yaygınlaştırılması, önemli koruyucu sağlık hizmetlerinden biri olarak değerlendirilmektedir. Hijyen sözcüğünün tanımı, sağlıklı ortamın korunması amacıyla hastalığa neden olan her türlü etkenin ortamdan uzaklaştırılmasıdır. Hijyeni sağlamada en temel kural, ellerin doğru yöntem ile yıkanmasıdır. Konunun önemine dikkat çekmek amacıyla Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNİCEF), 15 Ekim tarihini "Dünya El Yıkama Günü" olarak benimsemiş ve bunu yaygınlaştırmak için büyük bir çabaya girmiştir. Dünyada 100’den fazla ülkede “Dünya El Yıkama Günü” kutlanmaktadır. Etkinliğin amacı, tüm dünyada insanların ellerini su ve sabunla yıkamaya özendirilmesi, bunun yalnızca bir günle sınırlı kalmayıp su ve sabunla el yıkamaya yıl boyunca dikkat çekilmesi ve çocukların hijyen konusunda bilgilendirilmesidir.
Günlük yaşamda en fazla kirlenen organların başında eller geliyor. Eller temiz gibi görünseler de, üzerlerinde gözle görülmeyen bakteri, virüs ve parazit yumurtaları gibi pek çok hastalık yapıcı etken taşıyabiliyor. El yıkamak başta soğuk algınlığı olmak üzere grip, ishal ve zatürree gibi solunum yolu enfeksiyon etkenleri olan zararlı mikroorganizmaların bulaşmasını önlemek için en basit ve en etkili yöntemdir. El yıkama alışkanlığının çocukluk döneminde, okul öncesi yaşlardan itibaren verilmesi gerekir, anne babaların çocuklarına sık sık ellerini yıkama konusunda telkinde bulunmalı, öncelikle de kendileri iyi model olmalıdırlar.
Küresel El Yıkama Günü çocuklara ve okullara odaklanmıştır. Okullarında daha gelişkin hijyen uygulamalarını öğrendikten sonra, çocuklar bu mesajları evlerine taşıyarak değişimin özneleri olarak hareket edebilirler. El yıkama, birey ve toplum sağlığının korunması açısından; basit, ucuz, toplumun her kesimi tarafından uygulanabilir ve son derece etkili bir yöntemdir. Temizlik kişisel bir konu olup rutini kişiden kişiye değişir. Fakat el temizliği gibi önemli temizlik uygulamaları herkes için aynı olmalıdır.
Bu nedenle eller;
• Yemek hazırlamadan önce
• Yemeklerden önce ve sonra
• Tuvaleti kullandıktan sonra
• Çocukların altını değiştirdikten sonra
• Pişmemiş gıdalara(özellikle kırmızı et, tavuk ,balık)temas ettikten sonra
• Bozulmuş gıda ve çöplere temas ettikten sonra
• Toplumda ortak kullanılan araçların kullanımından sonra (toplu taşıma araçları, para alışverişi, telefon vb.)
• Kedi, köpek ve diğer tüm hayvanlarla temas ettikten sonra
• Üst solunum yolu sekresyonlarıyla temas ettikten sonra(hapşırma, öksürme vb.)mutlaka doğru yöntemle iyice yıkanmalıdır.
Eller sadece su ile yıkandığında, kir bir miktar uzaklaştırılmakta, ancak tam bir hijyen sağlanamamaktadır. Bu nedenle, el temizliğinde su ile birlikte sabun kullanılması gerekmektedir. Katı el sabunları ve sıvı sabunlar, aynı etkiye sahip olsalar da katı sabunlar kullanıldıkları yer ve kullanım koşullarına bağlı olarak kirli kalabilmektedir. Bu nedenle, özellikle toplu yaşanan yerlerde el temizliğinde sıvı sabunların kullanımı tercih edilmelidir.
Ellerinizi düzenli olarak el yıkamayı ihmal etmeyin, sağlıklı olmak elinizde unutmayın!(Tuncay Damlar)