Prematüre, yani erken doğum ile dünyaya gelen bebeklerde, başlıca solunum ve kalp problemleri görülse de ilerleyen zamanlarda gözlerde de bazı problemler ortaya çıkabiliyor, hatta kalıcı körlük gelişebiliyor. Bu nedenle prematüre bebeklerde göz tarama muayenelerinin yapılması körlük ve görme kaybı riskini en aza indirebiliyor. Memorial Dicle Hastanesi Göz Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Alpaslan Şahin, prematüre bebeklerde göz muayenesinin önemi hakkında bilgi verdi.
Bebeklerin göz muayenesi ihmal edilmemeli
Prematüre doğan bebeklerin göz muayeneleri, zamanında ve aksatılmadan yapılması, oluşabilecek, istenmeyen bazı olumsuz durumları önlemekte en etkili yoldur. Erken doğan bebeklerde en sık görülen göz hastalığı olan prematüre retinopatisi, zamanında ve uygun şekilde tanımlanıp tedavi edilmez ise körlüğe veya görme kaybına yol açan sekellere neden olabilmektedir. Bu nedenle özellikle 32. Haftadan önce ve 1500 gramın altında doğan, çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlarının göz muayenesi önerdiği bebeklere vakit kaybetmeden göz muayenesi yapılması önerilmektedir.
İlk muayene doğumdan 28 günden sonra yapılmalı
İlk ROP muayenesi için bebeğin 28 günlük olması gerekir. Muayene öncesi bebeklerin ağızdan beslenmeleri bir süre önce kesilmelidir. Bebeğin gözüne, gözbebeklerini büyütücü etkisi olan damlalar uygulanır. Bu uygulama sonrası en az 30-40 dakika beklendikten sonra gözbebekleri büyür ve muayeneye geçilir. Muayene esnasında bebeğin ağrı hissetmemesi için hemen etki eden anestezik damlalar uygulanır. Takibinde gözkapaklarını sabit bir şekilde açmak için gözkapağı ekartörü adı verilen tıbbi malzeme kullanılır. Doktor, bebeğin retina muayenesini ve diğer muayenelerini tamamlayarak işlemi sonlandırır. İşlem sonrasında bebeğin beslenmesine tekrar başlanabilir.
Muayene sayesinde birçok hastalık önceden tespit edilebiliyor
Muayene sonucunda doktor, bebeğin gözlerindeki retinal damarlanma seviyesini ve buna bağlı olarak belli bir süre sonra takip muayenesi gerekip gerekmeyeceğini söyleyecektir. Eğer takip önerilmişse, bu takip muayeneleri ihmal edilmemelidir çünkü ROP gelişimi sonrası uygun tedavi yapılmaz ise istenmeyen görsel sonuçlarla karşılaşmak söz konusu olabilir. Ayrıca bu muayenede bebeğin gözlerinde kayma, göz tansiyonu, katarakt vb. gibi diğer göz sorunları da tespit edilebilmektedir. Bunların yanında çok nadir gözlense de göz içi tümörler, metabolik hastalıklara bağlı kornea tabakasında bulanıklık gibi hastalıklar da doktorun muayenesinde tespit edilebilmektedir.
Bebeklerin göz muayenesi ihmal edilmemeli
Prematüre doğan bebeklerin göz muayeneleri, zamanında ve aksatılmadan yapılması, oluşabilecek, istenmeyen bazı olumsuz durumları önlemekte en etkili yoldur. Erken doğan bebeklerde en sık görülen göz hastalığı olan prematüre retinopatisi, zamanında ve uygun şekilde tanımlanıp tedavi edilmez ise körlüğe veya görme kaybına yol açan sekellere neden olabilmektedir. Bu nedenle özellikle 32. Haftadan önce ve 1500 gramın altında doğan, çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlarının göz muayenesi önerdiği bebeklere vakit kaybetmeden göz muayenesi yapılması önerilmektedir.
İlk muayene doğumdan 28 günden sonra yapılmalı
İlk ROP muayenesi için bebeğin 28 günlük olması gerekir. Muayene öncesi bebeklerin ağızdan beslenmeleri bir süre önce kesilmelidir. Bebeğin gözüne, gözbebeklerini büyütücü etkisi olan damlalar uygulanır. Bu uygulama sonrası en az 30-40 dakika beklendikten sonra gözbebekleri büyür ve muayeneye geçilir. Muayene esnasında bebeğin ağrı hissetmemesi için hemen etki eden anestezik damlalar uygulanır. Takibinde gözkapaklarını sabit bir şekilde açmak için gözkapağı ekartörü adı verilen tıbbi malzeme kullanılır. Doktor, bebeğin retina muayenesini ve diğer muayenelerini tamamlayarak işlemi sonlandırır. İşlem sonrasında bebeğin beslenmesine tekrar başlanabilir.
Muayene sayesinde birçok hastalık önceden tespit edilebiliyor
Muayene sonucunda doktor, bebeğin gözlerindeki retinal damarlanma seviyesini ve buna bağlı olarak belli bir süre sonra takip muayenesi gerekip gerekmeyeceğini söyleyecektir. Eğer takip önerilmişse, bu takip muayeneleri ihmal edilmemelidir çünkü ROP gelişimi sonrası uygun tedavi yapılmaz ise istenmeyen görsel sonuçlarla karşılaşmak söz konusu olabilir. Ayrıca bu muayenede bebeğin gözlerinde kayma, göz tansiyonu, katarakt vb. gibi diğer göz sorunları da tespit edilebilmektedir. Bunların yanında çok nadir gözlense de göz içi tümörler, metabolik hastalıklara bağlı kornea tabakasında bulanıklık gibi hastalıklar da doktorun muayenesinde tespit edilebilmektedir.
