Kendini Bilmek

Kişinin kendini tanıması, psikolojik ve fiziksel açıdan kendinde olanları bilmesi, kendinde olanların farkında olması ve bunları doğru değerlendirmesi ile ilintilidir. Bir insanın fiziksel özelliklerini, duygularını, düşüncelerini, talep ve gereksinimlerini, güçlü ve zayıf yönlerini, gaye ve değerlerini, yeteneklerini ve becerilerini tanıması/bilmesi, bunların farkında olmasının ifadesidir. Kendini iyi tahlil eden, tanıyan bir insan yaşayacakları karşısında neler hissedeceğini, neler düşüneceğini, nasıl tepki verebileceğini, nasıl davranacağını olacağa/yaşanacağa yakın öngörebilir. İnsanın ruhsal özelliklerini tanıması, bedensel özelliklerini tanımasından daha zor gerçekleşen bir durumdur. Ancak uzun süreli, sabırlı ve dirençli, dik duruşlu ne istediğini bilerek tavırlı olmak bu süreci kolaylaştırır. İnsanın kendini tanıması sınırı/sonu olmayan bir uzun yolculuktur. Sınırı olmaması da insanın kendi doğasından kaynaklanır. İnsan zihninin işleyişi ve bilinç dışı, insanın genelinde kendini tanımasını engeller. Kişinin kendini tanımasının en pratik şekli kişinin hangi durumda nasıl davranacağını, ne tür duygular yaşayacağını, nasıl tepkiler gösterebileceğini bilmesidir. Bundan ötesi aşama aşama ruhsal dinamiklerin çözümlenmesini içerir. Bu çözümlenme hem bilinç dışı, hem bilinç öncesi, hem de bilinçli ruhsal süreçlerin ele alınması ve bu ruhsal süreçler arasındaki ilişkilerin gözlemlenebilmesi ile mümkündür. Sanıldığından daha zor bir prosestir insanın kendini tanıması. İnsanın kendi davranışlarını gözlemlemesi, yorumlaması ve yorumlarının doğruluğunu sonraki yaşantıları ile sınamasını; en azından belli dönemlerde kendisini ve başkasını yargılamayı bırakabilmesi, olası karşılaşacakları ile cesurca yüzleşebilmesini ve yaşadığı duygulara katlanabilmesini gerektirir. İnsanın kendini tanıması sürecinde zaman zaman başkalarının değerlendirmelerini alması ve diğer insanlar üzerinde yarattığı etkileri gözlemlemesi, geri dönüşüm olarak yararlı bilgiler verecektir. Bu zor yolculuk için sabır ve cesaret gösteren, emek harcayanların çabalarının karşılığını daha nitelikli ve doyumlu ilişkiler kurarak alırlar. Kendini bilmek için insanın kendisini bilmeyi istemesi, atılması gereken ilk adımdır. İnsanlar, kendilerinden çok, kendileri dışında olup bitenlerle ilgilenmeyi tercih ederler. Var olma refleksi, dış dünyayı insanın, insan olabilmenin önüne geçirmektedir. Dış dünyayı anlamaya, algılamaya, tanımaya, bilmeye çalışırken, bu işi kendimiz için yaptığımızı unuturuz. Biz, var olabilmek için dışımızda olup bitenlerle uğraşırken, dış dünya bizi yavaş yavaş yutmaya başlar. Çoğu zaman bırakın kim olduğumuzu, yaşadığımızın bile farkında olamayız. Olaylar bizi peşinden sürükler, oysa insana yakışan olayların peşinden sürüklenmek değil, olayları kontrol ederek, hükmederek peşinden sürüklemektir. Kendini bilmek istemeyen, kendini bilmek için özel emek harcamayan, asla kendini bilemez, kendini bildiğini zanneder. Dış dünyamızı ihdas ederken, iç dünyamızı ihmal etmek, ruhsal çöküntüye ivme kazandırmaktır.