Türkiye'de ilk kez, özellikle dışarıda çalışanlar için hava koşullarının vücut üzerindeki etkisini hesaplayıp ısı stresi rehberi ve haritasını gösteren platform kullanıma alındı.
Sıcak hava dalgalarının etkisi hissedildiği kadarıyla sınırlı kalmıyor. Gerçek risk, vücudun sıcaklığa karşı verdiği fizyolojik tepkiyle ölçülüyor. Çeşitli yerlerde güvenli aktivite standartlarını belirlemek için ısı stresini izleme yöntemi Islak Ampul Küre Sıcaklık Endeksi (WBGT) kullanılıyor. Alkazar şirketinin kurucusu, mikroiklim uzmanı Güven Fidan, AA muhabirine, ısı stresinin genellikle spor ya da dış ortamda çalışmak zorunda olan inşaat ve tarım işçilerinin aktiviteleriyle ilgili risk durumunun tanımlanabilmesi için kullanılan parametre olduğunu söyledi. Isı stresinin insan vücudunun sıcaklığa karşı gösterdiği dirençle ilişkili olduğuna işaret eden Fidan, "Bu konuda farkındalık yaratmak için bir internet sitesi hazırladık. Biz erişimi mümkün olduğu kadar pratik olsun diye 'coksicak.urclimate.com' isminde internet tabanlı bir yayında bulunduk. Burada, Türkiye geneli için son kullanıcı, harita üzerine gelip tıkladığı zaman buranın havanın sıcaklığına, nemine, güneş ışınımına ve kısmen rüzgara da bağlı olarak ısı stresinin hangi mertebede olduğunu ve bunun bir risk teşkil edip etmediğini görebilecek. Örneğin, eğer tarım işçisiyseniz veya bu tarım işçilerini organize eden taraftaysanız arazinin hangi bölgesinde, hangi saat dilimlerinde bu stresin seviyesinin hangi mertebede olduğunu görebiliyorsunuz." dedi.
İŞ GÜCÜ VE AKTİVİTELER HAVA SICAKLIĞINA GÖRE PLANLANMALI
Fidan, platformun dışarıda daha verimli ve güvenli çalışmayı sağlamak amacıyla tasarlandığına dikkati çekerek, çalışma temposuna ve işçinin ortama alışma durumuna göre risk yönetimi yapabilme imkanı sunduğunu anlattı. İnsan sağlığının korunması için hava sıcaklıklarına uyumlu iş gücünün ve aktivitelerin planlanması gerektiğini vurgulayan Fidan, "Sıcaklık 32,5 derecenin üstündeyse standart der ki, işçiler periyotlarının yüzde 25'i çalışmalı, yüzde 75'i çalışmamalı. Bu standartta özellikle iş sağlığı ve güvenliği tarafındaki yetkin personeller, saha çalışmalarında bu periyotları biliyorlar, orayı takip ediyorlar." ifadelerini kullandı. Fidan, platformda, bazı işlere uygun kullanılan iş kıyafetlerine göre de değerlendirmelerin ve önerilerin yer aldığını kaydetti. Belli formülasyonlarla risk eşiklerini belirlediklerini belirten Fidan, bunu temel hava durumu parametrelerine göre yaptıklarını anlattı.
"ISI STRESİ ÇOK CİDDİ SAĞLIK SORUNLARINA, HATTA ÖLÜMLERE SEBEP OLABİLİYOR"
Yüksek Meteoroloji Mühendisi ve İklim Bilimci Deniz Ural da Türkiye'nin iklim değişikliğinden çok fazla etkilendiğine işaret ederek, ülkede iklime uyum konusunda halkın daha çok bilinçlenmesi gerektiğini söyledi. Almanya'da 2022'de yaşanan sıcaklardan dolayı dışarda çalışanlar için sorunlar oluştuğunu anımsatan Ural, "İşçi sendikaları çalışma saatlerinin azaltılması konusunda bazı bildiriler yayımlamıştı. Bu aslında iklim değişikliği konusundaki bilincin yüksekliğiyle ilgili. Isı stresi, çok ciddi sağlık sorunlarına, hatta ölümlere sebep olabiliyor." diye konuştu.
Öte yandan Ural, platformda 48 saatlik ısı stresi haritasını erişime ücretsiz açtıklarını belirterek, vatandaşların platformdan dışarıda kalma sürelerini hesaplayabileceklerini sözlerine ekledi.
Haber Merkezi
ABDULVAHİT GÜRASLAN
