Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin “Girişim Özelliklerine Göre Dış Ticaret İstatistikleri”ni açıkladı. Dış ticaret verileri, iş kayıtları sistemiyle eşleştirilerek girişimlerin ana faaliyet türleri ve çalışan sayılarına göre dağılımları ortaya konuldu.
Verilere göre, 2024 yılında 179 bin 673 girişim ihracat, 318 bin 603 girişim ise ithalat yaptı. Elde edilen eşleştirme sayesinde ihracat ve ithalat yapan girişimlerin tamamına yakınının bilgilerine ulaşıldı. Bu girişimler, toplam dış ticaretin yaklaşık tamamını gerçekleştirdi.
İthalat yapan girişim sayısındaki artışın, Basitleştirilmiş Gümrük Beyannamesi (BGB) sistemi kapsamında işlem yapan girişim sayısının yükselmesinden kaynaklandığı belirtildi.
İhracatta mikro işletmeler çoğunlukta, payda büyük işletmeler önde
Çalışan sayısına göre dağılımda, ihracatta mikro ölçekli işletmelerin sayısal ağırlığı dikkat çekti.
1-9 kişi çalışanı olan mikro girişimler, ihracat yapan tüm girişimlerin %75,6’sını oluşturdu ve toplam ihracatın %18,8’ini gerçekleştirdi.
10-49 çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı %17,5, 50-249 çalışanı olan orta ölçeklilerin payı %19,2 oldu.
250+ çalışanı olan büyük ölçekli girişimler ise ihracatın %44,4’ünü üstlenerek parasal büyüklükte ilk sırayı aldı.
SANAYİ İHRACATTA, TİCARET GİRİŞİMLERİ SAYIDA ÖNDE
Sektörel dağılım incelendiğinde, ihracatın %56,5’i ve ithalatın %47,3’ü sanayi sektöründeki girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin ihracattaki payı %39,0, ithalattaki payı ise %38,5 oldu.
Sanayi sektöründe, 250+ çalışanı olan büyük ölçekli girişimler %68,6 pay ile ihracatın lideri oldu. Buna karşılık ticaret sektöründe, 1-249 kişi çalışanı olan küçük ve orta ölçekli girişimler %89,0 pay ile öne çıktı.
İTHALATTA BÜYÜK ÖLÇEKLİ GİRİŞİMLER BELİRLEYİCİ
İthalat tarafında ise büyük ölçekli girişimlerin ağırlığı daha belirgin oldu.Sanayi sektöründe ithalatın %80,5’i büyük ölçekli girişimlerce gerçekleştirildi. Ticaret sektöründe bu oran %29,1, “Diğer sektörler” grubunda ise %66,2 olarak kaydedildi.
(Haber Merkezi)
ABDULVAHİT GÜRASLAN
