Hatay’da özellikle deprem sürecinin ardından kötü kokulara neden olan atık sorunu Ankara’da kurulan sistemle vatandaşların elektrik ihtiyacını karşılıyor.
Ankara'nın Sincan ilçesinde faaliyet gösteren katı atık tesisinde günlük 4 bin 500 ton çöpten elde edilen elektrikle yaklaşık 200 bin evin ihtiyacı karşılanıyor. Katı atık bertaraf alanında faaliyet gösteren bir firma, Ankara Büyükşehir Belediyesinden 12 yıl önce ihale yoluyla katı atık entegre tesisini aldı. Sincan'daki tesise günlük yaklaşık 4 bin 500 ton karışık çöp geliyor. Burada çeşitli işlemlerden geçen çöpler, kategorilere ayrılıyor. Plastik ve kağıdı geri dönüşüme gönderen tesis, organik atıkları da "biyometanizasyon" sistemiyle çürüterek metan gazı elde ediyor. Metan gazıyla tesiste üretilen elektrik, daha sonra şehir şebekesine aktarılarak kullanıma sunuluyor.
EVLERDEN SANTRALLERE
ITC Katı Atık Yönetimi İş Geliştirme Direktörü Ali Rıza Öner, Türkiye'de 11 şehirde 13 katı atık bertaraf tesisinin bulunduğunu söyledi. Tesise gelen çöplerin ayrıştırıldığını ve kategorilerine göre geri dönüşüme katkı verildiğini belirten Öner, tesise Ankara'nın merkez ve çevre ilçelerinden günde yaklaşık 4 bin 500 ton çöp geldiğini aktardı. Çöpü önce tarttıklarını daha sonra toplama havuzuna döktüklerini anlatan Öner, ardından çöpleri organik ve organik olmayan şeklinde elekten geçirerek ayırdıklarını ifade etti. Elde edilen plastik ve kağıdı geri dönüşüme gönderdiklerini, organik atıkların ise biyometanizasyon tanklarına gittiğini belirten Öner, şunları kaydetti: "Özel ısıtılmış tanklarda, 21 gün, 55 derecelik sıcaklıklarda özel bakterilerle metan gazı üretiliyor. Üretilen gazı elektriğe çeviriyoruz ve bu da TEİAŞ'ın vasıtasıyla Türkiye'nin dört bir yanında kullanılıyor, yaklaşık 200 bin hanenin elektrik ihtiyacı karşılanıyor. Evimizden çıkardığımız çöp yenilenebilir enerji sayesinde yeniden evlere dönüyor. Çöpü üreten kişiyle elektriği tüketen kişi aynı."
ÇÖP MİKTARI MEVSİMLERE GÖRE DEĞİŞKENLİK GÖSTERİYOR
Öner, üretilen çöp miktarının ekonomik bir gösterge olduğunu dile getirerek, Afrika'da kişi başı 250 gram çöp üretilirken bunun ABD'de 3,5 kilogram, Türkiye'de ise kişi başı 1 kilogram olduğunu söyledi.
Türkiye'de günlük ortalama 80 bin ton üretilen çöpün şehirlere göre de değişkenlik gösterdiğini bildiren Öner, "Yaz aylarında çok daha fazla sebze, meyve tüketildiği için organik çöp miktarı artarken kış aylarında bu oran düşüyor. Örneğin Kurban Bayramı'nda çöpteki protein miktarı artıyor. Biz de buna göre reçete gibi çalışıyoruz ve sistemdeki bakteri sayısında artışa gidiyoruz. Türkiye genelinde bertaraf edilen çöpün yüzde 22'si bizim şirketimiz tarafından işleniyor." diye konuştu. Şu anda tesiste çok ileri bir teknoloji kullandıklarını ancak buna rağmen çöplerin kaynağında ayrıştırılmasının işlerini daha da kolaylaştıracağını vurgulayan Öner, kaynağında ayrıştırılan çöpün daha fazla enerjiye dönüşeceğini belirterek, vatandaşlardan çöpleri evlerinde ayrıştırmalarını istedi.
Haber: Hanifi EKER
ABDULVAHİT GÜRASLAN
