Hassa; Hatay’ın kuruluşundaki en eski ilçelerinden biri (1865). Adını Osmanlının ‘Has’ askerlerinden almış, insanının ‘has’ oluşundan dolayı padişah tarafından adı Hassa olarak konulmuştur. İnsanları Türkmen ailelerinden oluşmaktadır. Hassa 1864-1865 yıllarında Amanoslarda yaşayan Ulaşlı boylarının isyanı üzerine bölgeye gönderilen Osmanlı Fırka-i İslâhiye komutanı Derviş Paşa isyanı bastırdıktan sonra ilçeyi kurmuştur.(*) Hacılar, Tiyek ve Akbez nahiyelerinin birleştirilmesi ile 1865 yılının Temmuz ayında Hassa kazası kuruldu. 1867 Yılında yapılan kaza olarak Cebel-i Bereket Maraş sancağına bağlandı.
1860 yılında Hassa’da iskân için ilk adım atıldı ve dördüncü ordu komutanı Derviş Paşa iskan hareketini üslendi. Öncelikle Hacılar, Tiyek ve Akbez nahiyelerinin beylerini çağırarak onların fikrini aldı ve üç nahiyeyi birleştirip bir kaza merkezi yapılacağını bildirdi. O güne kadar bu nahiye beyleri nahiyelerini bir derebeyi gibi yönetmekteydi. Beyler derviş paşaya bağlılıklarını bildirir ve Kaza kurulmuş olur. (Kurulan kazaya daha sonra Çoşlu nahiyesi de alındı) 1900 yılına geldiğinde. Kaymakamlığa da Hacı Şakir bey getirildi. Hassa kazası, Bestami Efendi başkanlığında belediye hizmetlerine başlandı.
