Ticaret Bakanlığı, 2025 yılında da dış ticaret yapan firmaların işlemlerinin sonradan kontrol edilmesi ve gümrük beyannamelerinin ikincil kontrolü konusunda çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor. Bakanlık, ticaretin şeffaflığı ve vergi gelirlerinin korunması adına geliştirilen ileri analitik teknolojileri kullanarak, riskli firmalarla ilgili denetim faaliyetlerini daha etkin bir şekilde sürdürüyor.
SONRADAN KONTROL PUANLAMA SİSTEMİ (SKPS) İLE İLERİ DÜZEY ANALİZLER
Ticaret Bakanlığı tarafından geliştirilen Sonradan Kontrol Puanlama Sistemi (SKPS), dış ticaret yapan firmaların son üç yıllık gümrük işlemlerini mercek altına alarak yapılan analizlerde risk kriterlerine göre firmaları puanlıyor. Sistem, analizler sonucunda belirlediği riskli firmaları otomatik olarak denetim sürecine sokuyor. Bu sayede, vergi gelirlerinin korunması ve usulsüz işlemlerin önüne geçilmesi amacıyla Bakanlık, potansiyel risk taşıyan firmaları denetim altına alıyor.
İKİNCİL KONTROL VE YAPAY ZEKA DESTEKLİ SİSTEMLER
Ticaret Bakanlığı, 18 Bölge Müdürlüğünde yer alan Kontrol Şubeleri vasıtasıyla da gümrük beyannamelerinin ikincil kontrollerini yapıyor. Bu işlem, son üç yıl içinde tescil edilen beyanların yapay zeka destekli sistemler tarafından sürekli olarak taranmasıyla gerçekleştiriliyor. Şüpheli bulunan beyanlar, İkincil Kontrol İncelemesine tabi tutuluyor. Bu sayede, yanlış veya usulsüz beyanlarda bulunan firmalar tespit edilerek gerekli yaptırımlar uygulanıyor.
RİSKLİ FİRMALARIN TESPİTİ VE EK TAHAKKUKLAR
Bakanlık, riskli firmaları ve şüpheli işlemleri tespit etmek amacıyla gerçekleştirdiği sonradan ve ikincil kontrol denetimlerinin sonucunda 2025 yılının ilk üç ayında önemli bir başarı elde etti. Sonradan Kontrol kapsamında yaklaşık 600 milyon TL’lik ek tahakkuk yapılırken, İkincil Kontrol faaliyetleri sonucunda 2.578 firma tarafından tescil edilen 3.826 beyannamede toplam 2,3 milyar TL’lik ek tahakkuk ve ceza kararı düzenlendi. Bu da geçen yılın aynı dönemine göre %218 oranında bir artışa işaret ediyor. Toplamda, 2025 yılının ilk üç ayında 2,9 milyar TL tutarında ek tahakkuk ve ceza kararı kesildi.
HAKSIZ KAZANÇ SAĞLAYAN FİRMALARLA MÜCADELE
Bakanlık, gümrük ve dış ticaret mevzuatına uyum sağlama hedefi doğrultusunda, haksız kazanç elde etmeye çalışan firmalarla mücadeleye devam ediyor. Sonradan ve ikincil kontrol denetimlerinin sonucunda usulsüz işlem tesis eden ve vergi kaçıran firmalar tespit edilerek, Devletin gelir kaybının önüne geçilmeye çalışılmaktadır. Bakanlık, yapılan denetimler sayesinde haksız kazanç sağlayan firmalara karşı caydırıcı bir rol üstleniyor ve bu firmalara gerekli cezai yaptırımlar uygulanmaktadır.
(Haber Merkezi)
ABDULVAHİT GÜRASLAN
