Amerikalı araştırmacılar, ısıtıldığında büzülen, sıkıştırıldığında ise genişleyen sıra dışı bir madde keşfetti. Bu özellikleriyle fizik kurallarına meydan okuyan yeni malzeme, elektrikli araç (EV) pillerinin ilk günkü performansına kavuşturulmasını sağlayabilir.
Chicago Üniversitesi Moleküler Mühendislik Fakültesi ile San Diego Kaliforniya Üniversitesi’nden bilim insanları, termodinamiğin temel yasalarına ters düşen davranışlar sergileyen yeni bir madde sınıfı keşfetti. Yeni keşfedilen bu metastabil maddeler, ısıtıldığında hacimce küçülüyor, yüksek basınç altında ise genişliyor. Araştırma ekibine liderlik eden Prof. Dr. Shirley Meng, “Bu malzemelerin özelliklerini redoks kimyası yoluyla ayarlayabileceğimizi düşünüyoruz. Bu da oldukça heyecan verici uygulamalara kapı aralayabilir” dedi. Çalışmanın sonuçları, Nature dergisinde yayımlandı.
FİZİK KURALLARINA MEYDAN OKUYAN ÖZELLİKLER
Termodinamik kurallarına göre, bir madde ısıtıldığında genleşir, sıkıştırıldığında ise hacmi küçülür. Ancak araştırmacılar, bu kuralların tersine davranan metastabil malzemeler geliştirdi. Prof. Meng, “Malzemeyi ısıttığınızda hacmi küçülüyor. Bu oldukça sıra dışı,” açıklamasında bulundu. Maddenin bu davranışı, yalnızca temel bilimler açısından değil, aynı zamanda uygulamalı teknolojiler açısından da devrim niteliği taşıyor. Özellikle elektrikli araç pillerinin yenilenmesi, yapısal batarya sistemleri ve ısıya dayanıklı malzeme üretimi gibi alanlarda büyük fırsatlar sunuyor.
YAPISAL BATARYA VE SIFIR TERMAL GENLEŞME MÜMKÜN OLABİLİR
Araştırma ekibinden Dr. Minghao Zhang, bu yeni sınıf maddelerin sıfır termal genleşme gösterecek şekilde ayarlanabileceğini belirtti. Bu da inşaat sektöründe çığır açabilir. “Her binada kullanılan farklı yapı malzemelerinin ısıya bağlı hacim değişiklikleri ciddi sorunlara yol açabilir. Ancak bu malzemeler sayesinde bu tür sorunların önüne geçilebilir” dedi. Isının yanı sıra basınç altındaki davranışları da şaşırtıcı: Madde, gigapascal seviyesindeki yoğun basınç altında dahi genleşmeye devam ediyor. Dr. Zhang bu özelliği, “Eğer bir maddeyi her yönden sıkıştırırsanız doğal olarak hacminin küçülmesini beklersiniz. Ama bu madde, tam tersini yapıyor” sözleriyle anlattı.
YAŞLANAN BATARYALAR İLK GÜNKÜ HALİNE DÖNEBİLİR
Araştırmacılar, bu maddelerin elektro-kimyasal enerjiye verdiği tepkileri de inceledi. Metastabil haldeki bu maddelere elektriksel voltaj uygulandığında, orijinal kararlı hallerine geri dönebiliyorlar. Bu da kullanılmış EV bataryalarının kapasitesinin yeniden artırılabileceği anlamına geliyor. Dr. Zhang, “Yalnızca bir voltaj uygulamasıyla batarya ilk günkü haline dönebilir. Ne üreticiye ne de servis sağlayıcılara göndermeniz gerek. Piliniz yeniden yeni gibi olur” dedi.
BİLİMSEL KEŞİFTEN SANAYİYE GEÇİŞ HEDEFLENİYOR
Araştırmanın bir diğer katkısı da, temel bilimlerdeki anlayışa yeni bir boyut kazandırması. Prof. Meng, “Bu sadece teknolojik değil, aynı zamanda bilimsel anlamda da paradigma değişimi yaratıyor” diye konuştu. Araştırmacılar, yeni maddenin kimyasal davranışlarını daha ayrıntılı inceleyerek, enerji depolama sistemlerinden uzay teknolojilerine kadar pek çok alanda uygulanabilir hale getirmeyi hedefliyor.
Haber Merkezi
ABDULVAHİT GÜRASLAN
