Enerji içecekleri, enerjiyi artırmak amacıyla ergenlere ve genç yetişkinlere pazarlanan daha yüksek kafein içeriğine sahip fonksiyonel takviyelerdir. Enerji içeceklerinin kullanımı başlangıçta fiziksel ve mental performansı belirgin olarak artırabilir. Enerji içeceklerinin ana bileşenlerini ginkgo ve gingsengin oluşturduğu bitkisel ürünler oluşturmuş olup, kafein ve guarana içeren gibi bileşenler karışımını içerir. Bu içecekler günümüzde çok popüler olmasıyla birlikte kullanımı konusunda güvenlik endişeleri vardır. Enerji içeceklerinin tanıtılan çoğu yararı kafeine bağlanabilir.
Alkolsüz içeceklere kıyasla daha yüksek kafein içeriğinin varlığı, duyarlı kişilerde kafein zehirlenmesine yatkınlık yaratabilir. Ayrıca, bu içeceklerin alkolle birlikte alınması uygulaması hala yaygındır ve ciddi sonuçlara yol açmaktadır. Enerji içeceği ambalajındaki uyarılara ve potansiyel sağlık problemlerine dikkat ettiklerini beyan etmelerine rağmen, öğrencilerle yapılan bir araştırmada enerji içeceği tüketim bilincine sahip olmadıkları ortaya konmuştur.
Sporcu içeceği değildir, yoğun fiziksel aktivite sırasında veya sonrasında tüketilmemelidir. Enerji içeceklerinin kullanımıyla susuzluk isteğinin geçiştirildiği ancak giderilmediği bir gerçektir. Bu nedenle kişinin su tüketimi de azalır, bu da azalmış tükürük salgısına ve dişte aşınmaya da neden olabilir.
Enerji İçeceklerinin Zararları
- Yüksek oranda kafein içerirler.
- Kafein zehirlenmesine yol açabilir
- Uyarıcı etkileri geçicidir.
- Yapay tatlandırıcı içerirler.
- Kıvam arttırıcı ve diğer performans içerikli birçok madde içerirler.
- Diş çürüğü
- Su tüketimini azaltır.
Enerji içeceklerinin içerisinde neler olabilir?
Taurin: Hücre glikoz işlenmesinde görev aldığı düşünülmektedir. Taurin ile alakalı yeterli çalışma bulunmamaktadır.
Kafein: Metabolizma hızını ve yağ yakımını hızlandırır ve mental olarak odaklanma gücünü arttırır. Egzersiz performansını arttırdığı yönünde araştırmalar bulunmaktadır.
Yerba mate: Etki bakımından kafeine benzemektedir. Yerba mate ile alakalı yeterli çalışma bulunmamaktadır.
Yohimbin: Yüksek afrodizyak ve düşük uyarıcı etkisi olan bu madde kafeine benzer etkiler oluşturuyor.
Guarana: Kafein içeriği olan ve kafein gibi davranan bir maddedir. Güvenli dozu ile alakalı yeterli çalışma bulunmamaktadır.
Ginseng: Cinsel uyarıcı etkiye sahip bir tür bitki. Kafeinin etkisini arttırır.
İnositol: Glikoz metabolizmasının ürünüdür. Kafein alımı ile vücuttaki miktarı azalır. Depresyon tedavisinde serotonin (mutluluk hormonu) etkisini artırır.
