Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Nisan 2025 dönemi Dış Ticaret endeksleri, ihracat ve ithalatta dikkat çekici değişimlere işaret etti. Hem birim değer hem de miktar bazında gerçekleşen artışlar ve azalışlar, dış ticaret dengesinin sektör bazlı olarak nasıl şekillendiğini ortaya koydu.
İHRACAT BİRİM DEĞER ENDEKSİ %3,3 ARTTI
Nisan ayında ihracat birim değer endeksi geçen yılın aynı ayına göre %3,3 oranında artış gösterdi. Bu artış, Türkiye'nin ihraç ettiği ürünlerin ortalama değerinin yükseldiğini gösterirken, sektörler bazında farklılıklar dikkat çekti.
Gıda, içecek ve tütün ürünlerinde birim değer %11,0 oranında yükselerek en fazla artış gösteren sektör oldu. Bu durum, özellikle tarımsal ürünlerdeki fiyat hareketlerinin dış satıma yansıdığını gösteriyor.
Ham maddeler (yakıt hariç) grubunda birim değer %5,1 artış gösterdi.
İmalat sanayi ürünleri (gıda, içecek ve tütün hariç) %3,7 artarken, bu sektördeki istikrarlı büyüme dikkat çekti.
Yakıtlarda ise birim değer %17,6 oranında gerileyerek genel artış trendinin dışında kaldı. Enerji fiyatlarındaki küresel düşüş bu gerilemenin başlıca nedeni olarak değerlendiriliyor.
İHRACAT MİKTAR ENDEKSİ %4,4 ARTTI
Nisan ayında ihracatın fiziksel miktarını gösteren endeks ise geçen yılın aynı ayına kıyasla %4,4 oranında yükseldi. Bu artış, Türkiye'nin toplam ihracat hacmini artırdığını ortaya koyuyor.
İmalat sanayi ürünlerinde %8,3’lük artışla en güçlü yükseliş bu sektörde görüldü.
Buna karşın gıda, içecek ve tütün sektöründe %4,7’lik bir düşüş yaşandı. Bu durum, yüksek fiyatlara rağmen ihracat miktarının azaldığını gösteriyor.
Ham maddeler (yakıt hariç) %0,9 düşerken, yakıt ihracatı miktarı %0,6 ile sınırlı bir artış gösterdi.
İTHALAT BİRİM DEĞER ENDEKSİ %1,1 ARTTI
İthalat birim değer endeksi Nisan ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %1,1 oranında arttı. Bu artış, Türkiye'nin ithal ettiği ürünlerin birim maliyetinin genel olarak hafif şekilde yükseldiğini gösteriyor.
Gıda, içecek ve tütün grubunda %22,3 gibi yüksek bir artış yaşanması dikkat çekti. Bu, dış kaynaklı gıda enflasyonunun Türkiye'ye yansımasını gösteriyor.
Yakıtlarda ise birim değer %11,3 azaldı. Bu düşüş, küresel petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki gerilemenin etkisiyle gerçekleşti.
Ham maddeler (yakıt hariç) %1,8, imalat sanayi ürünleri ise %1,5 oranında artış gösterdi.
İTHALAT MİKTAR ENDEKSİ %11,5 ARTTI
İthalatta asıl dikkat çeken gelişme miktar endeksinde yaşandı. Nisan ayında ithalat miktar endeksi geçen yılın aynı ayına göre %11,5 oranında artış kaydetti. Bu artış, üretim sektörlerinin girdi ihtiyacındaki artışın ve tüketim talebinin yüksekliğinin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Ham madde ithalatı %13,7 ile en yüksek artış oranına ulaştı. Bu durum, sanayi üretiminde kullanılan girdilere olan talebin artığını gösteriyor.
İmalat sanayi ürünleri ithalatı da %10,7 oranında artarak sektörün dışa bağımlılığının sürdüğünü gösterdi.
Gıda, içecek ve tütün ürünlerinde ithalat miktarı %9,1, yakıt ithalatı ise yine %9,1 oranında arttı.
(Haber Merkezi)
ABDULVAHİT GÜRASLAN
