Prof. Dr. Zeliha Traş’a göre, çocukların dijital bağımlılığının temelinde zayıflayan aile bağları var. “Çözüm, geleneksel aile yapısında ve birlikte geçirilen kaliteli zamanda” dedi.
Türkiye’de çocuklar arasında hızla artan internet kullanımı, dijital bağımlılık riskini de beraberinde getiriyor. TÜİK verilerine göre, 6-15 yaş grubundaki çocukların yüzde 91,3’ü internet kullanıyor, yüzde 66,1’i ise aktif sosyal medya kullanıcısı. Bu oranlar uzmanlara göre artık ciddi bir “bağımlılık alarmı” veriyor. Necmettin Erbakan Üniversitesi’nden Prof. Dr. Zeliha Traş, dijital bağımlılığın giderek erken yaşlara indiğini belirterek ailelere uyarılarda bulundu: “Erken çocukluk döneminde başlayan internet alışkanlığı, zamanla başka bağımlılıklara zemin hazırlıyor. Aile ilişkileri zayıf olan çocuklar, boşluklarını dijital ortamlarda doldurmaya çalışıyor. Geleneksel aile yapısında olduğu gibi, çocuklarla birlikte kaliteli zaman geçirmek ve onların aile içinde değerli hissetmelerini sağlamak, dijital bağımlılıkla mücadelede en etkili yoldur. Anne babalar çocuklarının internette ne kadar vakit geçirdiğinin farkında değil. Günde 5 saati bulan kullanım süresi, dijital bakıcılık denen alışkanlığı besliyor.”
BAĞIMLILIK SADECE OYUNLA SINIRLI DEĞİL
İnternet bağımlılığının yalnızca oyun ya da sosyal medya kullanımıyla sınırlı olmadığını vurgulayan Traş, “Çocuklukta başlayan bağımlılık, yetişkinlikte kompülsif alışveriş, sanal kumar, seks bağımlılığı gibi başka davranışsal bağımlılıklara dönüşebiliyor. Kadınlarda alışveriş bağımlılığı, gençlerde yeme bozuklukları buna örnek” dedi.
SANAL KUMARA GEÇİŞ RİSKİ
TÜİK’in 2024 verilerine göre, çocukların yüzde 74’ünün dijital oyun oynadığını belirtti. Bu çocukların yüzde 90,8’i düzenli oyuncu. Prof. Dr. Traş, “Bu oyunlar zamanla sanal kumara dönüşebilir. Özellikle ergenler, rekabet hissiyle başladıkları oyunlarda kazanmaya, sonra kayıplarını telafi etmeye çalışarak kumar bağımlılığına sürüklenebiliyor” uyarısında bulundu.
“ÇOCUĞUN FİKRİNİ SORMAZSANIZ, EKRANLA BAŞ BAŞA KALIR”
Aile içi ilgisizliğin çocukları dijitale yönelttiğini belirten Prof. Dr. Traş, şu değerlendirmeyi yaptı: “Eğer çocuk gün içinde fikirlerine değer verilmediğini, yaşadığı sorunlara ilgi gösterilmediğini hissediyorsa yalnızlaşıyor. Kendini değerli hissetmediği için bu duyguyu başka yerlerde arıyor. Ailelerin en önemli görevi; çocuklarıyla duygusal bağ kurmak, empati kurarak birlikte zaman geçirmektir.”
Haber Merkezi
ABDULVAHİT GÜRASLAN