Erken yaşta spora ilgi duyan çocukların ilerde başarılı bir sporcu olmasının ilk adımı, sporda hangi alanlarda başarılı olabileceğini tespit etmekten ve onları doğru spora yönlendirmekten geçiyor. Bu konudaki en büyük anahtar ise gen yapımız. Spor Fütüristi Hakan Demiray, profesyonel sporcu olmak isteyen çocukları için ebeveynlerin mutlaka genetik analizi yaptırması gerektiğinin altını çiziyor ve ekliyor; “Çocuğunuzu vücut yapısına ve genlerine yatkın olacak spor branşına yönlendirirseniz sakatlanma ve başarısız olma riskini azaltmış olursunuz.” Bilinçli yapılan spor ve fiziksel aktiviteler, çocukların fiziksel, mental ve ruhsal gelişimini büyük ölçüde destekliyor. Yapılan birçok çalışma düzenli spor yapan çocukların okulda ve sosyal hayatta daha başarılı olduğunu ortaya koyuyor. Ailelerin, çocuklarına erken yaşta spor alışkanlığı kazandırması kadar çocuğa en uygun olan branşa yönlendirmeleri de büyük önem taşıyor. Bu da çocuğun genetik özelliklerinin tespit edilmesiyle mümkün. Basit yöntemlerle yapılan gen testleri ile elde edilen gen bilgileri, özellikle erken yaşta spora merakı olan çocukların, hangi branşa uygun genetik yapıda olduklarının tespit edilmesini sağlıyor. Genetik bilgiler sayesinde kişiye uygun spor branşı seçiminden ideal antrenman programlarına, doğru beslenme ve dinlenme programına kadar kişiye özel programlar oluşturulabiliyor.
SPOR PERFORMANSIMIZIN YÜZDE 66’SI GENETİK İLE İLİŞKİLİ
Sporda başarılı olmanın öncelikleri arasında yetenek, antrenman, çok çalışmak, motivasyon, beslenme, ekipman gibi faktörler gelse de, atletik başarı ile genetik özellikler arasındaki ilişki uzun yıllardır araştırmalara konu oluyor. Araştırmalar, spor performansımızın yüzde 66 oranında genetik ile ilişkili olduğunu gösteriyor. Geri kalanında ise antrenman, beslenme, ekipman, motivasyon, uyku ve genetik dışı faktörler etkili oluyor.
GENETİK ÖZELLİKLER BAŞARILI SPORCU YETİŞTİRMEDE ÖNEMLİ ROL OYNUYOR
Hakan Demiray; “Olimpiyatlara katılan sporcuların yaşları giderek küçülüyor. çocuklar artık daha fazla spora ilgi duyuyor ve çok daha erken yaşlarda spora yönlendiriliyor. Genetik özellikler, aileler ve antrenörler için başarılı sporcular yetiştirmede kılavuz oluyor. Genler, çocukları bir spor dalına yönlendirme amacından çok, ilgi duydukları spor dalında hangi alanda daha başarılı olabileceklerini tespit etmede belirleyici rol oynuyor. En başarılı olabileceği spor dalından, spor dalındaki doğru stratejiyi, ideal idman yöntemlerini hatta sakatlık ve iyileşme potansiyelini bile genetik yatkınlıklarından öğrenebilmek mümkün hale geliyor. Gen bilgileri aynı zamanda kişiye özel antrenman, doğru beslenme, besin takviyesi kullanımı, dinlenme süreçlerinin programlaması gibi birçok konuda yardımcı oluyor.”
200’DEN FAZLA GEN FİZİKSEL AKTİVİTE PERFORMANSIMIZI BELİRLİYOR
Kişinin birçok özelliğinin genetik yapısında gizli olduğunu söyleyen Hakan Demiray; “Genetik bilgiden sadece hastalık tedavilerinde değil, artık hayatın tüm alanlarında fayda sağlanabiliyor. Genetik çeşitlilik, atletik performans ve fitness değerlendirmelerinde bireyler arasındaki farklılıkları görmeye katkıda bulunuyor. Son zamanlarda yapılan incelemeler, 200'den fazla genin varyantlarının sporla ilişkili fenotiplerle ilgisinin olduğunu gösteriyor. Günümüzde kas yapısının belirlenmesi ve kardiyovasküler yani kalp-damar kapasitenin ortaya konabilmesi için ACTN3 ve ACE genleri incelenerek sporcunun dayanıklılığı, performansı ve yatkın oldukları spor branşları önceden belirlenebiliyor.” diyor.
Haber: Ali ÇETİNKAYA
SPOR PERFORMANSIMIZIN YÜZDE 66’SI GENETİK İLE İLİŞKİLİ
Sporda başarılı olmanın öncelikleri arasında yetenek, antrenman, çok çalışmak, motivasyon, beslenme, ekipman gibi faktörler gelse de, atletik başarı ile genetik özellikler arasındaki ilişki uzun yıllardır araştırmalara konu oluyor. Araştırmalar, spor performansımızın yüzde 66 oranında genetik ile ilişkili olduğunu gösteriyor. Geri kalanında ise antrenman, beslenme, ekipman, motivasyon, uyku ve genetik dışı faktörler etkili oluyor.
GENETİK ÖZELLİKLER BAŞARILI SPORCU YETİŞTİRMEDE ÖNEMLİ ROL OYNUYOR
Hakan Demiray; “Olimpiyatlara katılan sporcuların yaşları giderek küçülüyor. çocuklar artık daha fazla spora ilgi duyuyor ve çok daha erken yaşlarda spora yönlendiriliyor. Genetik özellikler, aileler ve antrenörler için başarılı sporcular yetiştirmede kılavuz oluyor. Genler, çocukları bir spor dalına yönlendirme amacından çok, ilgi duydukları spor dalında hangi alanda daha başarılı olabileceklerini tespit etmede belirleyici rol oynuyor. En başarılı olabileceği spor dalından, spor dalındaki doğru stratejiyi, ideal idman yöntemlerini hatta sakatlık ve iyileşme potansiyelini bile genetik yatkınlıklarından öğrenebilmek mümkün hale geliyor. Gen bilgileri aynı zamanda kişiye özel antrenman, doğru beslenme, besin takviyesi kullanımı, dinlenme süreçlerinin programlaması gibi birçok konuda yardımcı oluyor.”
200’DEN FAZLA GEN FİZİKSEL AKTİVİTE PERFORMANSIMIZI BELİRLİYOR
Kişinin birçok özelliğinin genetik yapısında gizli olduğunu söyleyen Hakan Demiray; “Genetik bilgiden sadece hastalık tedavilerinde değil, artık hayatın tüm alanlarında fayda sağlanabiliyor. Genetik çeşitlilik, atletik performans ve fitness değerlendirmelerinde bireyler arasındaki farklılıkları görmeye katkıda bulunuyor. Son zamanlarda yapılan incelemeler, 200'den fazla genin varyantlarının sporla ilişkili fenotiplerle ilgisinin olduğunu gösteriyor. Günümüzde kas yapısının belirlenmesi ve kardiyovasküler yani kalp-damar kapasitenin ortaya konabilmesi için ACTN3 ve ACE genleri incelenerek sporcunun dayanıklılığı, performansı ve yatkın oldukları spor branşları önceden belirlenebiliyor.” diyor.
Haber: Ali ÇETİNKAYA
