Türkiye’de zeytincilik önemli tarımsal üretim alanlarından biri. Avrupa Birliği’nin (AB) şimdiye dek tanıdığı 30 Türk ürününden üçü zeytinyağı ve ikisi ise sofralık zeytin. Milas yağlı zeytini ile Milas zeytinyağı da bu listede yer alıyor.
Memecik zeytini genellikle Ege bölgesindeki Muğla ve Aydın illerinde yetiştiriliyor. AB, Aydın'ın Memecik zeytinini de tescil etti. Zeytindostu Derneği’ne göre Türkiye’de yıllık ortalama 150 bin ton zeytinyağı üretiliyor. Bu da Türkiye'yi İspanya, İtalya, Yunanistan ve Tunus'tan sonra dünyanın en büyük beşinci zeytinyağı üreticisi yapıyor. Ülkede üretilen zeytinin yaklaşık yüzde 73’ünden yağ elde ediliyor ve zeytin üretiminin yüzde 53’ü Ege Bölgesi’nde yapılıyor.
"BU ‘DELİCE’ DEDİĞİMİZ KURTLARIN, KUŞLARIN DİKTİĞİ AĞAÇLARDAN BİRİ"
Milas ve çevresinde 13 milyonun üzerinde zeytin ağacı var ve bunların yaklaşık 80’inin yaşı 3 binin üzerinde. Milas’taki zeytinliğinde 3 bin yaşında bir zeytin ağacı bulunan zeytin yağı üreticisi ve fizik profesörü Dr. Selçuk Aktürk, “Bu ‘delice’ dediğimiz kurtların, kuşların diktiği ağaçlardan biri. Bu ağaçlar depremler ve seller görmüşler, ama hayatta ve ürün veriyorlar. Arkeolojik bulgulardan edindiğimiz bilgilere göre zeytinyağının geçmişi en az 2 bin 500 sene. Bu zeytin ağaçları bizim doğal kültürel mirasımız ve onları korumamız gerekiyor” diyor. Milas, Avrupa Konseyi Zeytin Ağacı Kültür Rotaları üzerinde yer alıyor. Türkiye’deki rota Çanakkale’den başlayıp Antalya’da sona eriyor.
AB STANDARTLARINDA ZEYTİNYAĞI
Zeytin yağı üreticisi Hatice Aktürk, Memecik zeytininin çok özel bir zeytin türü olduğunu söylüyor ve şöyle devam ediyor: “Zeytini henüz yeşilken hasat ediyoruz. Tek tek hatalı zeytinleri ayırıyoruz. Sağlam zeytinleri kapalı sistem makinelerde soğuk olarak sıkıyoruz. Bu coğrafyanın ve belki de bu kadim ağaçların etkisiyle gerçekten çok kaliteli, AB standartlarında zeytinyağı elde ediyoruz. Tadı meyvemsi, yakıcı ve acı olmalı. Bu zeytinyağı, yuttuğunuzda midenizi değil boğazınızı yakıyor. Kokladığınızda doğanın kokusunu alıyorsunuz, inanılmaz bir şey!” Milaslı diğer bir zeytinyağı üreticisi İsmail Kocabay da şu ifadeleri kullanıyor: “Eskiden herkes kendine yetecek kadar zeytinyağı yapıyordu. Ama zeytincilik gelişince biz de bu işe yöneldik. Eski zeytinliklerimizin bakımlarını yaptık, eşimle yeni fidanları diktik. Muğla İl Tarım Müdürlüğü’nün düzenlediği yarışmada altın madalya aldık. Üreticiler zeytin paketlerinin ve zeytinyağı şişelerinin üzerindeki coğrafi işaret logosunu görünce rahatlıkla o yağı alabilirler” Eşi Ayşin Kocabay da “Tüketici bilinçli olunca üreticilerin de bilinçlenmesi gerekiyor. Hedefimiz Avrupa’daki yarışmalara katılmak. AB logosu bizim için büyük bir avantaj. Aynı zamanda zeytinyağımızın kalitesini de kanıtlıyor” ifadelerini kullanıyor.
MİLAS YAĞLI ZEYTİNİ
Orta boylu Milas yağlı zeytini ise siyah/mor renkli, dikine yarılmış ve meyve aromalı bir sofralık zeytin ve 'Memecik' çeşidinden üretiliyor. Milas Anadolu Kadın Girişimi Kooperatifi Başkanı Nurgül Çöllüoğlu, "Şunu açıkça söyleyebilirim ki AB'nin PDO'sunu aldıktan sonra 'Milas Yağlı Zeytini' zeytinine ilgi arttı çünkü insanlar ürüne daha fazla güvenmeye başladı" diyor.
Haber Merkezi
ABDULVAHİT GÜRASLAN