Dengeli ve sağlıklı beslenme her insan için çok önemli. Ancak sporcuların beslenmelerin de diğer insanlardan daha dikkatli olması gerekiyor. Kaliteli ve sağlıklı bir yaşam için sağlıklı beslenme ve spor insanların hayatından önemli bir yere sahip olmalıdır. Beslenme ve spor arasında mutlak bir ilişki kurulması; beslenme programının da kişinin yaptığı spora bağlı olarak güncellenmesi gerekir. Kilo vermek, kilo korumak ya da sadece hareket etmek için spor yapmanın farklı gereksinimleri olduğu unutulmamalıdır. Spor yapmak ile sporcu olmak arasındaki farkın da beslenme planına yansıması gerekir. Sporcuların beslenme programlarının spor yapan kişilere kıyaslandığı zaman çok daha güçlü olduğunu kolaylıkla görebiliriz. Bunun temel nedeni bir sporcunun kilosunu korurken aynı zamanda ciddi efor sarf edecek günlük antrenmanlarını yapması zorunluluğudur. Hem spor yapan kişilerin hem de sporcuların temel olarak dikkat etmesi gerekenler benzer özelliklere sahip olsa da sporcular ayrıca günlük kalori miktarlarına ve makro besin alımlarına dikkat etmelidir.
Basit Şeker ve Fast Food
Bir sporcunun beslenme planında yüksek kalorili besinlerin yer alması normal olsa da besin değerinin önemi kesinlikle göz ardı edilmemelidir. Sağlıksız yağlar ve karbonhidrat içeren besinler vücuttaki yağ miktarının artmasına, bel ve göbek çevresinin yağlanmasına, kilo artışına ve bunlara bağlı olarak meydana gelebilecek çeşitli hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle sporcuların beslenme programlarında içeriğinde basit şeker, sağlıksız yağlar ve katkı maddeleri bulunan yiyeceklerden uzak durması öneriliyor.
İşlenmiş Gıdalar
İşlenmiş ya da paketli gıdalar olarak bildiğimiz ve artık günlük beslenme düzenimizde önemli bir yeri olan gıdalardan olabildiğince uzak durmak gerekiyor. Bu gıdaların raf ömrünün uzaması için çeşitli işlemlerden geçiriliyor. Ancak raf ömrünün uzamasındaki temel etken ürünlere eklenen katkı maddeleri. Bu katkı maddeleri vücutta ödem oluşması gibi ufak etkilerin yanı sıra insülin direnci, böbrek yetmezliği gibi çok daha büyük sorunlara da sebep oluyor. Bu nedenle günlük kalori miktarı yüksek olan sporcuların normal insanlardan daha çok gıda tüketimi yaptığı göz önünde bulundurulduğu zaman işlenmiş gıdalara karşı da daha dikkatli olmaları gerekiyor.
Dikkat Edilmesi Gereken Bitkisel Kaynaklı Yağlar ve Margarinler
Yağ tüketimine dair yapılan araştırmalar hakkında pek çok spekülatif bilgi görmek mümkün. Bunun temel nedeni 1960’lı yıllarda yağın pek çok sağlık soruna neden olduğuna dair inanışların artması ve bilimsel araştırmaların da yağın zararlarına yönelik yapılması olarak biliniyor. Aslında sağlıklı yağların doğru miktarda tüketiminin insan vücudu için faydalı olduğunu unutmamak beslenme programı hazırlarken mutlaka dikkat edilmesi gerekenlerden birisi. Ancak Palm yağı, ayçiçek yağı, kanola yağı, mısırözü yağı gibi türlerden uzak durmak gerekiyor. Sadece sıvı yağlar özelinde değil katı yağlar özelinde de mutlaka dikkat edilmesi gereken noktalar bulunuyor. Katı yağların da içeriğine bakılarak tüketilmesi gerekiyor. Tereyağı lezzetinde, zeytinyağı kalitesinde şeklinde sunulan margarinlerin içerisinde insan sağlığı için oldukça zararlı olduğu bilinen trans yağ bulunuyor. Sporcular ve spor yapanlar başta olmak üzere beslenme alışkanlıklarını değiştirirken zeytinyağı, tereyağı, Hindistan cevizi yağı veya avokado yağı gibi faydalı yağların tercih edilmesi; diğer yağlardan olabildiğince uzak durulması öneriliyor.
Gazlı İçecekler, Meyve Suları ve Şekersiz Ürünler
Gazlı ya da asitli içecekler olarak bildiğimiz içeceklerin içerisinde oldukça yoğun miktarda saf şeker vardır. Meyve suları bir meyvenin sahip olduğu en sağlıklı kısımlarının posa olarak çöpe atılması ile elde edilirler ve içerlerinden yüksek şeker vardır. Yüksek şeker ihtiva eden ve çoğu zaman su yerine tüketilen bu içeceklerin olabildiğince az tercih edilmesi gerekir. Şekerin zararlarından korunmak için yapay tatlandırıcılı ürünlerin de tercih edilmemesi gerekiyor. Birkaç yapay tatlandırıcı dışında geri kalan tüm tatlandırıcıların kan şekerinin yükselmesine sebep olduğu, kan şekeri yükselmesine bağlı olarak da insülin direncinin tetiklenebileceği biliniyor. Kalorisi olmadığı için tatlandırıcı ürünler tüketmek, kan şekerinde yaşanacak dalgalanmaların sebep olacağı hastalıklar göz önünde bulundurulduğu zaman en az şeker tüketmek kadar zararlı olacaktır. Bu nedenle özellikle sıvı tüketimine çok özen göstermesi gereken ve elektronik dengesine önem veren sporcuların şekerli ya da yapay tatlandırıcılı içecekler yerine su ve soda gibi doğal içecekler tercih etmesi öneriliyor.
Basit Şeker ve Fast Food
Bir sporcunun beslenme planında yüksek kalorili besinlerin yer alması normal olsa da besin değerinin önemi kesinlikle göz ardı edilmemelidir. Sağlıksız yağlar ve karbonhidrat içeren besinler vücuttaki yağ miktarının artmasına, bel ve göbek çevresinin yağlanmasına, kilo artışına ve bunlara bağlı olarak meydana gelebilecek çeşitli hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle sporcuların beslenme programlarında içeriğinde basit şeker, sağlıksız yağlar ve katkı maddeleri bulunan yiyeceklerden uzak durması öneriliyor.
İşlenmiş Gıdalar
İşlenmiş ya da paketli gıdalar olarak bildiğimiz ve artık günlük beslenme düzenimizde önemli bir yeri olan gıdalardan olabildiğince uzak durmak gerekiyor. Bu gıdaların raf ömrünün uzaması için çeşitli işlemlerden geçiriliyor. Ancak raf ömrünün uzamasındaki temel etken ürünlere eklenen katkı maddeleri. Bu katkı maddeleri vücutta ödem oluşması gibi ufak etkilerin yanı sıra insülin direnci, böbrek yetmezliği gibi çok daha büyük sorunlara da sebep oluyor. Bu nedenle günlük kalori miktarı yüksek olan sporcuların normal insanlardan daha çok gıda tüketimi yaptığı göz önünde bulundurulduğu zaman işlenmiş gıdalara karşı da daha dikkatli olmaları gerekiyor.
Dikkat Edilmesi Gereken Bitkisel Kaynaklı Yağlar ve Margarinler
Yağ tüketimine dair yapılan araştırmalar hakkında pek çok spekülatif bilgi görmek mümkün. Bunun temel nedeni 1960’lı yıllarda yağın pek çok sağlık soruna neden olduğuna dair inanışların artması ve bilimsel araştırmaların da yağın zararlarına yönelik yapılması olarak biliniyor. Aslında sağlıklı yağların doğru miktarda tüketiminin insan vücudu için faydalı olduğunu unutmamak beslenme programı hazırlarken mutlaka dikkat edilmesi gerekenlerden birisi. Ancak Palm yağı, ayçiçek yağı, kanola yağı, mısırözü yağı gibi türlerden uzak durmak gerekiyor. Sadece sıvı yağlar özelinde değil katı yağlar özelinde de mutlaka dikkat edilmesi gereken noktalar bulunuyor. Katı yağların da içeriğine bakılarak tüketilmesi gerekiyor. Tereyağı lezzetinde, zeytinyağı kalitesinde şeklinde sunulan margarinlerin içerisinde insan sağlığı için oldukça zararlı olduğu bilinen trans yağ bulunuyor. Sporcular ve spor yapanlar başta olmak üzere beslenme alışkanlıklarını değiştirirken zeytinyağı, tereyağı, Hindistan cevizi yağı veya avokado yağı gibi faydalı yağların tercih edilmesi; diğer yağlardan olabildiğince uzak durulması öneriliyor.
Gazlı İçecekler, Meyve Suları ve Şekersiz Ürünler
Gazlı ya da asitli içecekler olarak bildiğimiz içeceklerin içerisinde oldukça yoğun miktarda saf şeker vardır. Meyve suları bir meyvenin sahip olduğu en sağlıklı kısımlarının posa olarak çöpe atılması ile elde edilirler ve içerlerinden yüksek şeker vardır. Yüksek şeker ihtiva eden ve çoğu zaman su yerine tüketilen bu içeceklerin olabildiğince az tercih edilmesi gerekir. Şekerin zararlarından korunmak için yapay tatlandırıcılı ürünlerin de tercih edilmemesi gerekiyor. Birkaç yapay tatlandırıcı dışında geri kalan tüm tatlandırıcıların kan şekerinin yükselmesine sebep olduğu, kan şekeri yükselmesine bağlı olarak da insülin direncinin tetiklenebileceği biliniyor. Kalorisi olmadığı için tatlandırıcı ürünler tüketmek, kan şekerinde yaşanacak dalgalanmaların sebep olacağı hastalıklar göz önünde bulundurulduğu zaman en az şeker tüketmek kadar zararlı olacaktır. Bu nedenle özellikle sıvı tüketimine çok özen göstermesi gereken ve elektronik dengesine önem veren sporcuların şekerli ya da yapay tatlandırıcılı içecekler yerine su ve soda gibi doğal içecekler tercih etmesi öneriliyor.
