Aile Sağlığı Merkezlerinin durumunun iyileştirilmesi ve taleplere cevap verilmesi için 28 Temmuz 2023 tarihinde soru önergesini ilettiğini belirten Nermin Yıldırım Kara, “28 Temmuz tarihinde soru önergemiz Sağlık Bakanlığı’na iletildi. En büyük sorunlardan biri cari gider ödemelerinin bir ASM’nin sürdürülebilirliği için yetersiz kalmasıdır.
ASM’lerin giderleri ve çalıştırılan personellerin maaşları cari gider ödemelerinden karşılanıyor. Buradaki ödenek artışı da memur zammı baz alınarak yapılıyor. Ancak personel giderleri, standart muayeneler için alınması gereken teknolojik ve tıbbi aletlerin fiyatları düşünüldüğünde burada yetersiz bir ödemeye ortaya çıkıyor. 2023 yılının ilk 10 ayında; gruplandırma personeline yapılan ödemeler asgari ücrete yapılan zam ile toplam yüzde 68 oranında, kamu binası olan ASM kiraları yüzde 75 oranında, kamu binası olmayan ASM’lerde ise yüzde 200-300’ü bulan artışlar olmuştur. Tıbbi malzeme giderleri de en az 2 kat artmıştır. Elektrik, su ve doğalgaz faturaları da ortalama 1,5-2 kat artmıştır. Tüm bunların karşısında ASM’nin cari gider ödemelerine 2023 yılının tamamı için toplam yüzde 35 artış yapılmıştır. Önergemizde somut bir artış yapılıp yapılmayacağını sorduk. Aldığımız cevap ise; yine her zamanki gibi gerekli yeni yönetmeliğin hazırlandığı ve sahada tespit çalışmalarının yapıldığı oldu. Biz sorumuzu Ağustos ayında iletmiştik, şimdi bütün sorunlar aşikarken hâlâ soyut cevaplar alıyoruz.” dedi.
Deprem bölgelerindeki aile hekimlerinin, ebe ve hemşirelerin performans muafiyetine dair sorulan soruya da tatmin edici cevaplar verilmediğini dile getiren hatay Milletvekili, “9 aylık bir muafiyet verildiği söyleniyor. Ekim ayı sonunda bu muafiyet dolacaktır. Bu sürenin uzatılıp uzatılmayacağına dair sorduğumuz soruya bir cevap verilmiyor. Gelirlerin korunmasına yönelik de yine somut bir cevap bulamıyoruz. Aile hekimi ve ebe hemşireler için depremden önceki en son ay olan Ocak 2023 performansları ölçü alınıyor. Eğer Ocak ayında tavandan bir ödeme alındıysa tavandan devam ediyor, daha düşük alındı ise o miktardan ödemeye devam ediliyor. ASM’lerin en önemli talebi tüm depremzede hekim ve sağlık çalışanlarına tavandan ödeme yapılmasıydı. Bu talebe kulak verilmediğini görüyoruz.” dedi.
DEPREM BÖLGESİNDEKİ ASM’LERDE HEM SAĞLIK ÇALIŞANLARI HEM YURTTAŞLAR MAĞDUR
Prefabrik yapılar kurulup kurulmayacağına ve sağlıklı olmayan hava koşullarında yurttaşların uzun kuyruklar oluşturmasına dair de bir gelişme yaşanmadığını aktaran Yıldırım-Kara, “Bakanlık konteynerler tahsis edildiği ve prefabrik sağlık kurumları yapıldığı cevabını bize iletiyor. Ancak bölgeden aldığımız bilgiler ışığında gerek Hatay’da gerekse diğer deprem bölgelerinde henüz prefabrik ASM’lerin hizmete girmediğini öğreniyoruz. Buna ek olarak; konteyner tahsisi de yeterli olmamakla birlikte merkezlerin iç tefrişatı, sağlık malzemeleri, buzdolabı, muayene malzemeleri tefrişatı yapılmadan boş dört duvar olarak verildiği ve aile hekimlerine ‘eşyalarınızı siz alın ve girin çalışın’ şeklinde beyanda bulunulduğu bölgedeki hekimlerimiz tarafından bize iletiliyor. ASM olarak hizmet sunması için verilen konteynerlerin elektrik, su ve ısıtma sistemleri kurulmamış durumda ve sağlık çalışanları burada hizmet vermeye mecbur bırakılmakta. Binası yıkılan sağlık çalışanlarına boş konteynerler verildiğinde doğal olarak aile hekimleri istifa ediyor. Bu konudan yalnızca aile hekimleri ve sağlık çalışanları etkilenmiyor. Tedavi görmek ve hizmet almak için gelen yurttaşlarımız da büyük sorunlar yaşıyor. Ağustos ayında verdiğimiz önerge ile altını çizdiğimiz gibi bekleme salonu olmayan konteynerler önünde, yaz aylarında sıcak altında, kış aylarında ise yağmur altında hizmet almayı bekleyen yurttaşlarımız uzun kuyruklar oluşturuyor.” dedi.
AİLE HEKİMLERİNİN TALEPLERİNE KULAK KABARTIN
Deprem bölgesinde sağlık şartlarının oldukça kritik olduğunu vurgulayan Hatay Milletvekili, “Eğer bakanlık önergelerimizi geçiştirirse, yapıcı çözümler getirmezse halk sağlığı sorunları ortaya çıkar. Halihazırda depremzede olan yurttaşlarımızı bu sorunlarla baş başa bırakamayız. Birlik ve Dayanışma Sendikası’nda örgütlü arkadaşlarımızın aile sağlığı merkezlerine dair bize ilettikleri talepler oldukça açık. Deprem bölgesinde depremden zarar gören, yıkılan ASM’lerin yerine sağlam, donanımları tamamlanmış, sağlık hizmeti sunmaya müsait, en azından kısa süreçte prefabrik binaların bir an önce hizmete sokulması gerekmektedir. ASM’lerin hem hizmeti sunan sağlık çalışanları hem de hizmeti alan yurttaşlarımız için uygun koşullara getirilmesi elzemdir. Bölgede çalışan afetzede aile hekimlerimiz ve ASM personellerimizin özlük hakları konusunda ivedi şekilde iyileştirmeler yapılmalıdır. Aile Hekimliği sisteminde çalışan hekim, ebe ve hemşirelerin Ekim ayı sonunda bitecek olan performans muafiyeti yeniden etkin iyileştirmeler ile revize edilmelidir. Bu taleplere kulak kabartmak zorundasınız. Verdiğimiz önergeleri, gelecek zaman kipleriyle, ‘yapacağız, edeceğiz’ diyerek geçiştiremezsiniz.” dedi.
ABDULVAHİT GÜRASLAN
