Doğanın tahribi ve ekosisteme verilen zararlar ile yaban hayvanlarının yaşam alanlarının sınırsız bir biçimde yok edilmesi günümüzün en temel sorunudur diyen Başkan Hamurcu, yaptığı açıklamada şu bilgilerde bulundu: “Sayısız faktörle birbirine bağlı olan doğal dengenin bozulması ile bitki ve hayvan bütün canlı türleri azalmakta, yok olan her canlı türü diğer türlerin de yaşam dengesini bozarak yok oluşu hızlandırmaktadır. “Büyük veya Küçük Hepsini Sevin” teması bu bütünselliğe vurgu yönüyle de anlamlı olmuştur.
Bir taraftan küresel çapta hayvanlara eziyet ve hayvan refahı ihlalleri devam etmektedir. Diğer taraftan ekonomik değeri olan hayvanların üretimi ve kesimine kadar olan süreçte yaşanan refah ihlalleri, giderek ev ve sahipsiz hayvanlar için eziyet ve kötü muamelele artarak devam etmektedir. Dünya genelinde geleneksel etkinliklerde hayvanlara yapılan eziyetlerin önüne geçilememektedir.
Ülkemizde Hayvanları Koruma Kanununda yapılan bazı değişikliklere rağmen uygulamada dikkate değer bir farklılık sağlanamamıştır. 4 Ekim Dünya Hayvanları Koruma Günü uluslararası düzeyde çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır. Ancak yaşanan ihlaller yılda sadece bir gün değil, senenin her günü gerçekleşmektedir. Bu nedenle hayvanlar da senenin bir günü değil, her günü eziyet ve kötü muameleye karşı korunmalıdır. Uzmanlar, hayvana eziyet ve şiddet olan yerde, insana eziyet ve şiddetin varlığının bilimsel olarak kanıtlandığını ifade etmektedir. Suçla mücadelenin ilk basamağının, hayvanlara yönelik her türlü şiddetin durdurulması olduğuna dikkat çekmektedir. Hayvanlara karşı şiddetin engellenmesi için gereken adımlar kararlılıkla atılmalıdır.
Sahipsiz hayvanların popülasyon kontrolünün sağlanması için en insancıl seçenek kısırlaştırılmalarıdır. Sahipsiz hayvanların sağlığı ve refahının korunması yetkisi 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ile Yerel Yönetimlere-Belediyelere verilmiştir. Ülkemizde sahipsiz hayvanlar konusunda yapılan çalışmalar beklenen ve istenen sonucu ortaya çıkarmamaktadır. Bu konuda sorumluluk verilen yerel yönetimlerde başta yapısal sorunlar olmak üzere veteriner hekim ve diğer personel sayıları açısından ciddi eksiklikler bulunmaktadır. Merkezi yönetim yeterli katkıda bulunmamakta bütün sorumluluk yerel yönetimlere bırakılmaktadır. Ancak belediyeler de bu karmaşık ve zor sistemde ciddi bir yönetim kriziyle başa çıkmaya çalışmaktadır. Bu durumdan en fazla sahipsiz hayvanlar etkilenmekte, refah düzeyleri giderek kötüleşmektedir. Belediye Kanunu’nda 2006 yılında yapılan norm kadro değişiklikleriyle, sahipsiz hayvan sağlığı ile ilgili çalışmalar yapan Veteriner İşleri Müdürlükleri kapatıldığı için, veteriner hekimler, Zabıta Müdürlüğü, Temizlik İşleri Müdürlüğü vb. birimlere bağlı olarak çalışmaktadırlar. Veteriner hekimlerin hem sahipsiz hayvanların sağlığı ve refahı hem de halk ve çevre sağlığı adına yaptığı görevler dolayısıyla belediyelerdeki istihdam sayısının artırılması, norm kadro sorunlarının çözülmesi ve vakit kaybetmeden büyükşehir belediyelerinde Veteriner Hizmetleri Daire Başkanlığı, diğer belediyelerde Veteriner İşleri Müdürlükleri’nin yeniden kurulması sağlanmalıdır. Aksi durumda yıllar geçtikçe sahipsiz hayvanların yaşadığı sorunlar katlanarak karşımıza çıkacaktır.
Toplumun bilinçlendirilmesi için okullardan başlayan gerekli adımlar atılmalı, Avrupa ve ABD’de birçok ilkokulda olduğu gibi ülkemizde de “Hayvan Sevgisi dersi” müfredata konulmalı, hayvanları koruma amaçlı daha etkin ve caydırıcı önlemler alınmalıdır.
ABDULVAHİT GÜRASLAN
