İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı, Ramazan Bayramı öncesi şekerleme ve çikolatada üretimi ile fiyatları değerlendirdi.
Düzenlenen etkinliğe; İHBİR Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Şemsettin Memiş, Yönetim Kurulu Üyeleri İsmail Gül, Fırat Oktay, Ahmet Ergin Okandeniz, Hüseyin Eviz, Mehmet Taş, Emre Keleş, Ömer Öner ve Denetim Kurulu Üyesi Kübra Ceren Koçlar da katılım gösterdi.
Şekerleme ve çikolata fiyatlarındaki son duruma ilişkin değerlendirmede bulunan İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı, şekerlemede fiyat artışlarının yüzde 80’e ulaştığını belirtti.
Çikolatanın ham maddesi kakaoda geçtiğimiz yıldan bu yana görülen fiyat artışları nedeniyle şekerleme ürünlerinin halen çikolataya göre daha cazip olacağını belirten Taycı, “Enflasyon oranındaki artış halihazırda rakamlara yansımış durumda. Şekerlemede miktar bazında geçen yıla göre yüzde 5’e yaklaşan bir artış olacağı kanaatindeyiz. Buna göre bir planlama yaptık.” dedi. Son dönemde fiyat artışlarıyla gündemde olan kakao ve çikolata üretimine ilişkin de bilgi veren Taycı, “Kakaonun dünya borsasındaki stokları hep yüksekti. Bununla birlikte dünya çikolata pazarında 7 milyon tonluk bir üretim var ve bu üretim son 20 yılın ortalamasını aldığımız zaman pandemidahil olmak üzere sürekli yüzde 4-7 büyüdü. Bir tarafta kakao ve kakao türevlerinin kullanıldığı ürünlerde bir büyüme; diğer tarafta ise kakao çekirdeğinin üretiminde düşüş var. Bu durum ilk defa kendisini 2023 yılının ekim ayında gösterdi ve bu zamana kadar da sürekli ve astronomik şekilde, tarihi zirveleri gördü. Bundan dolayı çikolata fiyatlarının geleceğine ilişkin çok olumlu şeyler söylemek zor.” değerlendirmesini yaptı.
MALİYET ARTIŞLARI KAKAO ÜRETİCİSİNİ DE VURDU
Dünyadaki kakao üretiminin yüzde 65'lik bölümünün Batı Afrika sahillerinde gerçekleştiğini; geriye kalan bölümün ise Güney Amerika'da yetiştiği bilgisini veren Kazım Taycı, konuyla ilgili şunları söyledi: “Uzak Doğu’da da kısmi olarak Malezya’nın ve Endonezya'nın belirli bölümlerinde yetişiyor. Aşırı iklim olayları Batı Afrika'daki kakao ağaçlarını çok olumsuz etkiledi. Bundan dolayı rekoltede ciddi bir düşüş söz konusu. Bununla birlikte kakaoyu üreten çiftçiler, kakaodan çikolataya gelen zincir içinde en az kazanan insanlar. Kazançlarının çok düşük ve yetersiz olması sebebiyle zahmetli ağaçların bakımları, maliyeti ön planda tutularak uzun zamandan beri gerçekleştirilemiyor. 2020-2021 sezonunda dünyada 5 milyon 290 bin ton çekirdek üretimi gerçekleşmiş. 2022-2023 sezonunda 4 milyon 900 bin ton 2023-2024 sezonunda da 4 milyon 450 bin ton. Yani, baktığımız zaman 2021'den 2022'ye geçerken yüzde 7'lik bir küçülme olmuş. 2022'den 2023'e geçerken de yüzde 10'luk bir küçülme olmuş.”
İHRACATÇIYA ‘ÇİFT KUR’ UYGULAMASI GETİRİLSİN
Türkiye’de üreticilerin ve ihracatçıların son dönemde yaşadığı sorunlara da değinen Kazım Taycı, “İthalatçı firmalar, ‘Çikolatalı mamullerde kakaodan dolayı fiyatlarda yüzde 20'lik bir artış oldu ama neden bu sizde yüzde 35 seviyesinde?’ diye soruyorlar. Karşı tarafa bunu anlatamıyoruz. ‘Biz, daha uygun teklif veren ülkelerden ürün alabiliriz.’ diyorlar. Sadece çikolatada değil; hububat ve bakliyat tarafında da işlenmiş tarım ürünlerinde de dünyada geniş yelpazede satışımız var. Her geçen yıl ‘Made in Türkiye’ algısı çok olumlu bir şekilde gelişiyor. Bunu da korumamız gerekiyor. İhracatta 2023 yılında önemli bir performans sergiledik. Hatta 2024 yılının ilk 3 aylık bölümünde de iyi bir performans ortaya koyduk. Ama bundan sonrasıyla ilgili fiyatlamadan ve rekabetten dolayı ciddi kaygılarımız var. Dünyanın birçok ülkesinde önemli marketlerde önemli rafları tutmuş durumdayız. Fiyatlar nedeniyle rekabet edemediğimiz için bu raflardan düşecek olursak tekrar bu raflara girebilmek için çok ciddi mücadeleler vermemiz gerek. Üretici ihracatçıya en azından çift kur uygulaması yapılsın. Enflasyonla mücadeleyi elbette anlıyoruz ve destekliyoruz. Ancak, bir taraftan da ihracatçının üretimden kopmaması, yurt dışında büyük mücadelelerle girmiş olduğu raflardan düşmemesi adına da böyle bir uygulamanın hayata geçirilmesini yetkililerimizden önemle rica ediyoruz.” diye konuştu.
(Haber Merkezi)
ABDULVAHİT GÜRASLAN
