Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), 2024 yılından itibaren Basın İlan Kurumu’nun (BİK) idari kayıtları kullanılarak ‘Süreli Yayın İstatistikleri’ başlığıyla yayımlanmaya başladı.
İstatistik çalışması; BİK görev alanındaki süreli yayınlara ilişkin sayısal veriler, gazetelerin tirajları, internet haber sitelerinin ziyaretçi trafikleri, resmî ilan ve reklamların yıllara göre adet ve tutarları, içerik türleri, istihdam edilen basın çalışanı sayısı, kadın-erkek istihdam oranı, basın çalışanlarının eğitim durumları ve kadro unvanları gibi kapsamlı bilgileri içeriyor.
Bu yıl ilk kez internet haber sitelerinin de dâhil edildiği çalışma, resmî ilan ve reklam yayımlayarak kamu desteği alan yayınlara ilişkin bilgiler ışığında Türk basınının genel görünümünü özetliyor.
GAZETE TİRAJLARI DÜŞÜŞ EĞİLİMİNDE
Gazetelerin toplam tirajı 2023 yılına göre yüzde 27,5 oranında düşüş göstererek 2024 yılında 462.707.383 olarak gerçekleşti. Yaygın statüdeki 23 gazete 370.522.910, 722 yerel gazete 90.178.456 adet, 8 bölgesel gazete ise 2.006.017 adet satış rakamına ulaştı.
9 MİLYAR ZİYARETÇİ, 46 MİLYAR SAYFA GÖRÜNTÜLEMESİ
Basın İlan Kurumu’nun dijital ölçümleme sistemi BİK Analitik tarafından internet haber sitelerinde yapılan trafik analizleri, bu yıl itibarıyla resmi istatistiklere dâhil edilerek ilk kez kamuoyuna sunuldu. Bu sayede dijital basına duyulan okur ilgisi, sayısal verilerle ilk kez görünürlük kazanmış oldu.
İnternet haber sitelerinde toplam 9.292.640.555 tekil ziyaretçi tarafından 46.714.549.465 adet sayfa görüntülenmesi gerçekleştirildi.
Toplam tekil ziyaretçi trafiğinin; yüzde 56,1’i Genel Kategorideki internet haber sitelerinde oluşurken, yüzde 14,6’sını 1. Kategori, yüzde 3,2’sini 2. Kategori, yüzde 17,1’ini 3. Kategori, yüzde 6,2’sini 4. Kategori, yüzde 2,8’ini ise 5. Kategorideki internet haber siteleri elde etti.
YAYINLARIN YÜZDE 88’İ ‘SİYASİ-HABER-GÜNCEL’ İÇERİKLİ
Ülke genelindeki 2.040 süreli yayın içeriklerine göre tasnif edildiğinde, 1.812 yayının ‘siyasi-haber-güncel’ içerik türünde yayım yaptığı görüldü.
Resmî ilan yayımlayan 753 gazetenin tamamı siyasi-haber-güncel içerik türünde yayımlanırken; dergi vasfındaki 474 yayından 261’i siyasi-haber-güncel , 85’i sektörel-mesleki, 47’si kültür-turizm-tanıtım, 32’si ekonomi-ticaret-finans, 16’sı fikir-sanat, 12’si magazin-moda-alışveriş, 10’u spor, 6’sı bilim-bilişim-teknik, 4’ü ise sağlık ve diğer 16 yayın ise farklı içerik türleri altında sınıflandırıldı.
813 internet haber sitesinden 798’i siyasi-haber-güncel, 7’si sektörel-mesleki, 4’ü spor, 4’ü de ekonomi-ticaret-finans içerik türünde okurlarının ilgisine sunuldu.
SEKTÖRDE KADIN İSTİHDAM ORANI YÜZDE 39
Gazete ve internet haber sitelerinde çalışan 7.719 basın çalışanının 3.013’ünü kadınlar oluşturdu. Gazetelerde 1.599’u kadın ve 2.716’sı da erkek olmak üzere toplam 4.315, internet haber sitelerinde ise 1.414’ü kadın 1.990’ı da erkek olmak üzere toplam 3.404 basın çalışanı istihdam edildi.
Gazetelerde çalışanların yüzde 44,5’i muhabir, yüzde 26,4’ü sayfa editörü, yüzde 19,4’ü yazı işleri müdürü, yüzde 7,4’ü yazar, yüzde 2,1’i de haber müdürü kadrosunda görev aldı.
İnternet haber sitelerinde istihdam edilenlerin yüzde 39,7’si muhabir, yüzde 36,4’ü internet editörü, yüzde 11’i sorumlu yazı işleri müdürü, yüzde 9,5’i yazar, yüzde 3,4’ü de haber müdürü kadrosunda çalıştı.
BASIN ÇALIŞANLARININ ÇOĞU LİSANS MEZUNU
Basın çalışanlarının eğitim düzeyleri incelendiğinde ise yüzde 43,8 oranıyla büyük çoğunluğunun lisans seviyesinde eğitim gördüğü istatistiklere yansıdı. Bunu, yüzde 32,2 ile lise, yüzde 11,3 ile ön lisans, yüzde 10,1 ile lise altı, yüzde 2,6 ile de yüksek lisans ve doktora mezunu gazeteciler izledi.
(Haber Merkezi)
ABDULVAHİT GÜRASLAN
